Ιχνη χρυσού βρέθηκαν από επιστήμονες του Πολυτεχνείου Κρήτης στις πυραμίδες της Ποταμίδας Κισάμου που αποτελούν ένα μοναδικό μνημείο της Φύσης, το οποίο, όπως επισημαίνουν οι καθηγητές, χρειάζεται προστασία. Η έρευνα στα ιζήματα των πυραμίδων, που ονομάζονται ιλυόλιθοι, έγινε στο Τμήμα Μηχανικών Ορυκτών Πόρων.
Όπως μας λέει ο αναπληρωτής πρόεδρος του Τμήματος Μηχανικών Ορυκτών Πόρων, καθηγητής δρ Εμμανουήλ Μανούτσογλου, "οι φυσικές πυραμίδες της Ποταμίδας αποτελούν πρωταρχικά ένα «κοίτασμα φυσικής ομορφιάς» που σε αντίθεση με άλλα κοιτάσματα η αξία του δεν έγκειται στην εξόρυξη, αλλά στη διατήρησή του. Πέραν όμως της φυσικής ομορφιάς υπάρχει μια πληθώρα επιστημονικών στοιχείων που συνηγορούν για την ανάδειξη της πολύ χαρακτηριστικής γεωδομής σαν διατηρητέο μνημείο της Φύσης:
Η συνολικού πάχους 40 περίπου μέτρων γεωδομή αποτελείται σε όλη της την ανάπτυξη από ομοιόμορφα ιζήματα που ονομάζονται ιλυόλιθοι. Τα κλαστικά αυτά ιζήματα αποτελούνται από μικροσκοπικούς κόκκους που το μέγεθός τους κυμαίνεται από 1 έως 20 περίπου χιλιοστά του χιλιοστού. Ενα μεγάλο μέρος αυτών των κόκκων αποτελείται, όπως έδειξαν έρευνες που διενεργούνται στο Τμήμα Μηχανικών Πόρων του Πολυτεχνείου Κρήτης, από το ορυκτό μοντμοριλονίτης που έχει την ιδιότητα να προσλαμβάνει νερό στη δομή του και να διογκώνεται.
Λόγω της διόγκωσης που παρατηρείται στην περίοδο βροχών κάθε έτους, τα επιφανειακά στρώματα διογκώνονται και λόγω της βαρύτητας δημιουργούν μαζώδεις λασπορροές που ρέουν με πολύ μικρή ταχύτητα στα πρανή κάθε χρόνο. Η μακρόχρονη αυτή φυσική διαδικασία διαμόρφωσε το χαρακτηριστικό πυραμοειδές σχήμα".
Ο κ. Μανούτσογλου προσθέτει ότι "Ολλανδοί γεωεπιστήμονες ήδη από τη δεκαετία του ’70 ανακάλυψαν ότι ο σχηματισμός αυτός αποτελεί ιδανικό τόπο για τη μελέτη ενός πολύ χαρακτηριστικού γεωλογικού χρονικού ορίου, που σχετίζεται με την εξέλιξη του κλίματος σε όλη τη Μεσόγειο, το όριο μεταξύ της Τορτόνιας και της Μεσσήνιας χρονικής βαθμίδας, πριν 7,2 εκατομμύρια χρόνια.
Ενώ στο Τορτόνιο το κλίμα ήταν ψυχρό με πολλές βροχές, στο Μεσσήνιο έγινε θερμό με έντονη εξάτμιση που οδήγησε στην απόθεση γύψου και άλλων αλάτων που είναι γνωστά σαν εβαπορίτες. Γερμανοί γεωεπιστήμονες τη δεκαετία του ’90 ανακάλυψαν μεταξύ της μεγάλης πληθώρας απολιθωμάτων που βρέθηκαν στη θέση αυτή και απολιθωμένους ωτόλιθους ψαριών.
Στο θαλάσσιο χώρο του Τορτονίου και του Μεσσηνίου που υπήρχε στη θέση αυτή, κυνηγούσαν πολλά είδη καρχαριών ορισμένα από τα οποία ξεπερνούσαν τα 15 μέτρα όπως αποδείχθηκε από τη μελέτη και τη συστηματική των απολιθωμένων υπολειμμάτων τους".
Στο σημείο αυτό ο καθηγητής επισημαίνει ότι "εντός της ιλυολιθικής αυτής ακολουθίας, σε συγκρίματα σιδηροπυρίτη που αυτή περιέχει, βρέθηκαν σε πρόσφατες έρευνες που πραγματοποιήθηκαν στα εργαστήρια του Τμήματος Μηχανικών Ορυκτών Πόρων του Πολυτεχνείου Κρήτης ίχνη χρυσού. Οι ιλυολιθικές πυραμίδες της Ποταμίδας αποτελούν και ως εκ τούτου μια ιδανική θέση μελέτης των πολύπλοκων διεργασιών φυσικής συγκέντρωσης του πολύτιμου αυτού μετάλλου".
Και συμπληρώνει:
"Το σύνολο των επιστημονικών στοιχείων που εμπεριέχονται στις απαράμιλλης φυσικής ομορφιάς κλαστικές δομές πληρούν όλες εκείνες τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν με βάση τον πρόσφατα ψηφισθέντα νόμο ως μνημείο της Φύσης. Τον Μάρτιο του 2011 ορίστηκε, με καθυστέρηση πολλών ετών, στην ελληνική νομοθεσία (ν. 3937/2011) η έννοια του γεώτοπου: «Γεώτοποι είναι οι γεωλογικές - γεωμορφολογικές δομές που συνιστούν φυσικούς σχηματισμούς και αντιπροσωπεύουν σημαντικές στιγμές της γεωλογικής ιστορίας της γης, είναι σημαντικοί μάρτυρες της μακράς εξέλιξής της ή δείχνουν σύγχρονες φυσικές, γεωλογικές διεργασίες που συνεχίζουν να εξελίσσονται στην επιφάνεια της Γης».
Ας τους απολαύσουμε προστατεύοντάς τους!".
Χανιώτικα Νέα - Γιάννης Λυβιάκης
